Geschiedenis spoorwegen in en om Roosendaal

Niets uit deze website mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, door middel van kopie, op digitale of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van auteur en/of webmaster.

Het station Oudenbosch (2)

Aan de hand van een dertig plaatjes volgt een beeldverhaal over de wijzigingen in de buurt van het station en de verscheidenheid in rollend materieel dat Oudenbosch in de afgelopen veertig jaar passeerde.

Een vogelvluchtfoto van enkele jaren geleden brengt het stationsgebouw en de directe omgeving goed in beeld. Links in het midden stond vroeger het 'Hotel Tivoli' en links onder is het nieuwe gemeentehuis in aanbouw. Het is al de vierde vestiging in bijna een halve eeuw tijd. Was veertig jaar geleden de vroegere goederenloods al voldoende voor het stallen van fietsen, tegenwoordig is er aan weerszijden van de perrons een veelvoud aan ruimte nodig. Om nog maar niet te spreken van de vele zwerffietsen die er dan nog in de buurt zijn te vinden. Rechtsboven staat het horeca-etablissement De Schuiven nog in al zijn oude glorie overeind. Na een brand in 2011 wacht het op een nieuwbouw.

Het stationsgebouw in Oudenbosch aan de straatzijde op 28 juli 1991, toen eigenaar N.V. Nederlandse Spoorwegen gewoon NS was en haar logo boven de hoofdingang van het stationsgebouw voor een spoorwegbedrijf stond, waarin diverse diensttakken met elkaar konden communiceren in het belang van de reizigers. Later werd het bedrijf door de landelijke politiek uit elkaar gerukt.

Gezicht vanaf de zuidoostzijde op het stationsgebouw, 25 mei 1975. Kort na de opbraak van spoor 4 met wisselverbindingen en laad- en losweg in 1975 kwam er een eerste (kleine) fietsenstalling tot stand aan de zuidzijde van het emplacement. Eerder was voor dit doel alleen de vroegere goederenloods uit 1881/1910 (rechts in beeld) aan de oostzijde van het stationsgebouw in gebruik. Uiteraard werden fietsen ook gewoon op de straat voor het stationsgebouw geplaatst. Het inhaalspoor 3 kwam echter vanwege de lage perronkant nog niet voor reizigersvervoer in gebruik.

Gezicht vanaf de zuidwestzijde op het stationsgebouw, 25 mei 1975. Als wachtgelegenheid stond er op het tweede perron tot mei 1978 een eenvoudige betonnen abri, zoals die in de jaren vijftig en zestig op zoveel plaatsen in het land voor autobushalten werden gebruikt.

Gezicht vanaf de zuidwestzijde op het stationsgebouw, 25 mei 1975. Ten westen van het stationsgebouw staat het uit 1910 daterende gebouwtje voor privaten en bergplaats, gebouwd in 1910.

In afwachting van de aankomst van trein 3335 (Dordrecht - Roosendaal) is het voor Oudenbosch op 29 april 1978 een drukte van belang op het perron. Terwijl twee honden met hun baas braaf zitten wachten, kan een jonge vrouw haar hond maar amper in bedwang houden.

Na aankomst op 29 april 1978 van treinstel NS 924 als trein 3335 (Dordrecht - Roosendaal) keert de rust weer. De onrustige hond wordt bezig gehouden door zijn baas die zojuist uit de trein is gestapt. De twee andere honden en hun baas kijken belangstellend toe.

De 'Hondekop'-treinstellen NS 1740+347 passeren als trein 2132 (Vlissingen - Amsterdam CS) op 29 april 1978 in volle vaart het station Oudenbosch en de naastgelegen spoorwegovergang in de Bosschendijk. Het inhaalspoor 3 is inmiddels opgeknapt, maar nog niet voor reizigersvervoer in gebruik.

Op 13 oktober 1985 passeert Benelux-trein 162 (Amsterdam CS - Brussel Zuid) in volle vaart het stationsgebouw Oudenbosch. Voorop rijdt een stuurstandrijtuig van de NS en achteraan duwt locomotief NMBS 2551. Sinds mei 1978 staat er een nieuwe abri op het tweede perron. Het inhaalspoor 3 is echter nog steeds niet voor reizigersvervoer in gebruik.

Vanuit Roosendaal is op 13 oktober 1985 treinstel NS 451 als trein 3352 (Roosendaal - Dordrecht) vertrokken en gestopt in Oudenbosch.

Op 26 oktober 1985 passeert Benelux-trein 160 (Amsterdam CS - Brussel Zuid) het stationsgebouw Oudenbosch. Voorop rijdt locomotief NMBS 2551 en achteraan stuurstandrijtuig 0104.

Locomotief NS 1217 komt op 26 oktober 1985 met trein D 284 (Amsterdam CS - Paris Nord) door Oudenbosch. Korte tijd later zullen uit Roosendaal en Dordrecht stoptreinen even halt houden voor het in- en uitlaten van reizigers.

Treinstel NS 468 arriveert op 26 oktober 1985 als trein 3343 (Dordrecht - Roosendaal) in Oudenbosch. Hoewel helemaal niet nodig, vliegen (of springen) jongelui nog al eens op de trein af, zodat uitstappers maar amper de kans krijgen om de trein te verlaten.

Kort na het vertrek passeert treinstel NS 468 als trein 3343 (Dordrecht - Roosendaal) op 26 oktober 1985 de gemetselde zitbank die het gemeentebestuur van Oudenbosch op 11 mei 1950 aan de directie van de NS had aangeboden ter gelegenheid van de opening van de elektrificatie van het traject Dordrecht - Roosendaal. In de loop van de jaren tachtig raakte deze zitbank steeds verder flink vernield door vandalisme. Nadat al het siersmeedwerk en zelfs sluitstenen ontbraken, werd de bank in de winter 1990-1991 opgeruimd, zonder dat iemand besefte, wat er eigenlijk gebeurde. Ook in Oudenbosch is kennelijk alles van waarde weerloos.

Benelux-trein 161 (Amsterdam CS - Brussel Zuid) bestaat op 26 oktober 1985 uit drie 'Hondekoppen'. Het zijn de treinstellen NS 1201, 1206 en 1202. Het station Oudenbosch wordt met 120 tot 140 km/h gepasseerd.

Terwijl op 19 september 1987 treinstel NS 897 als trein 3351 (Dordrecht - Roosendaal) op spoor 1 is gestopt voor het in- en uitlaten van reizigers, passeert locomotief NS 1218 met trein D 283 (Paris Nord - Amsterdam CS) het station Oudenbosch.

Enkele seconden later op 19 september 1987 is het weer rustig en zie je de uitgestapte reizigers naar hun fiets of het 'Koepelstadje' inlopen. Na het fluitsignaal van de conducteur sluit de machinist de deuren van treinstel 897 en vertrekt deze als trein 3351 (Dordrecht - Roosendaal) naar zijn eindpunt. Inmiddels is het inhaalspoor 3 sinds 1986 ook voor reizigerstreinen in gebruik. Bovendien zijn de beide perrons in zuidelijke richting verlengd, vanwege de komst van langere (en stoppende) dubbeldekkers.

Op 31 maart 1989 passeren treinstellen NS 1767 en 1788 als trein 2143 (Amsterdam CS - Vlissingen) in volle vaart het stationsgebouw Oudenbosch. Vaak rammelde de deur naar de stationshal. Inmiddels verzamelt jong en oud zich voor de achteropkomende stoptrein naar Roosendaal.

Inmiddels verzamelt jong en oud zich voor de achteropkomende stoptrein naar Roosendaal, zo eindigt de tekst bij het vorige plaatje. En wanneer op 31 maart 1989 de treinstellen NS 405 en 856 als trein 3343 (Dordrecht - Roosendaal) in Oudenbosch aankomen, staat er een aanzienlijke menigte opgesteld.

Het oude Benelux-materieel is op 31 maart 1989 al enige tijd vervangen door nieuwe trek-duwtreinen. In trein 161 (Amsterdam CS - Brussel Zuid) rijdt voorop een stuurstandrijtuig van de NS en achteraan locomotief NMBS 1186.

Terwijl op 21 augustus 1991 het treinstel NS 2864 op spoor 1 als trein 5127 (Dordrecht - Roosendaal) naar het eindpunt zal vertrekken, wachten reizigers op het tweede perron op de trein in tegengestelde richting. Nog even en dan moet zij hem laten gaan...

Voor de Intercitydiensten had de NS vanaf de jaren zeventig grote aantallen 'Koplopers' in dienst gesteld. Enkele van hen hebben enekel jaren met reclame van bijvoorbeeld de KLM of Aegon gereden. De treinstellen kwamen vanuit Amsterdam niet zo vaak in het zuidwesten van Nederland terecht, zodat we hier onze toevlucht nemen tot een opname elders. Op 10 september 1992 passeren de treinstellen NS 4024 'Aegon' en 4077 als trein 2151 (Amsterdam CS - Vlissingen) het station Zevenbergen.

In de jaren negentig kwamen de eerste dubbeldekkers in dienst, aanvankelijk nog in driedelige uitvoering. Zij zijn bestemd voor regionale diensten, vandaar de benaming Inter-Regio-Materieel (IRM). Op 9 oktober 1994 rijdt het gloednieuwe treinstel NS 8206 als trein 4639 (Dordrecht - Roosendaal). Zoveel plaatsen en dan slechts een enkele reiziger in Oudenbosch...

Vanaf 1 juni 1996 gingen er via Roosendaal Thalystreinen rijden tussen Amsterdam CS en Paris Nord. Aanvankelijk waren dat alleen treinstellen van het type PBA (Parijs-Brussel-Amsterdam), maar al gauw kwamen er proefritten met het het type PBKA (K = Keulen). Treinstel SNCF 4341 rijdt als trein 90536 op 20 augustus 1996 een proefrit tussen Amsterdam CS en Roosendaal en passeert daarbij het station Oudenbosch.

Op 8 april 2007 passeert Thalys-treinstel SNCF 4332 als trein 9340 het station Oudenbosch in de normale dienstregeling.

De publieksnaam 'Regiorunner' voor het Inter-Regio-Materieel (IRM) sloeg niet aan, zowel bij het spoorwegbedrijf als bij het publiek. Vrij gauw werden de treinstellen verlengd van drie naar vier en van vier naar zes rijtuigbakken, zodat ze voortaan de benaming VIRM (Verlengd Inter-Regio-Materieel) kregen en veelal in de Intercitydienst konden worden ingezet. Op 8 april 2007 passeren de treinstellen NS 8743 en 8653 als trein IC 2151 (Amsterdam CS - Vlissingen) het station Oudenbosch.

In 2007 leek het er alleszins op dat het nog wel enkele jaren zou duren, voordat op de HSL Fyra-treinen tussen Amsterdam en Brussel zouden gaan rijden. Maar om te laten zien dat het NS-Hispeed menens was, werden de rijtuigen van de dan op te heffen Benelux-dienst alvast in de kleuren van de Fyra gespoten. Voortaan heetten ze 'Prio' (afkorting van 'Priority'). Je moet er maar opkomen. 'Hoogmoed komt voor de val', zo luidt een spreekwoord! Op 17 februari 2008 is locomotief NMBS 1187 met Benelux-trein IC 9232 (Amsterdam CS - Brussel Zuid) onderweg te Oudenbosch.

Omdat rijtuigen in 2010 ook elders in het land nodig waren of in revisie gingen, moest Belgie (en wat later ook Oostenrijk) bijspringen. Op 16 juni 2010 passeert locomotief NMBS 2833 met Benelux-trein IC 9232 (Amsterdam CS - Brussel Zuid) met een half uur vertraging het station van Oudenbosch. De trein bestaat uit een stam NMBS-rijtuigen.

Een uur later op 16 juni 2010 passeert locomotief NMBS 2832 met een stam Prio-rijtuigen als trein IC 9236 het station Oudenbosch.

Meer dan veertig jaar zag Oudenbosch in de stoptreindienst het materieel Plan V. De nieuwe vier en zesdelige 'Sprinters' zullen de oudjes uit de jaren zestig en zeventig opvolgen. Op 7 april 2011 arriveert treinstel NS 2646 (zesdelig) als trein 5145 (Den Haag CS - Roosendaal) in Oudenbosch.

Literatuur: Heen en weer, verkeer en vervoer in en om de gemeente, in: Tussen Baarlebosch en Halderberge, Twee eeuwen gemeente Oudenbosch, 1796-1996 (Oudenbosch 1996), blz. 60-84 (4 tekeningen, 9 illustraties) Het artikel is in 2015 na wijziging en uitbreiding als aparte brochure onder de naam Heen en weer, verkeer en vervoer in en om Oudenbosch in te zien op deze website, zie homepage. De brochure telt 20 bladzijden en 22 afbeeldingen.